Wspomnienie św. Szczepana, czyli drugi dzień świąt Bożego Narodzenia na radomskiej wsi

Drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia, czyli dzień św. Szczepana na radomskiej wsi był bardzo dynamiczny, ponieważ tego dnia wychodzono z domów i składano sobie życzenia. 

– Ludzie wychodzili z domów, szli do kościoła, składali sobie życzenia. Chałupy odwiedzali kolędnicy. Oczekiwano też księdza po kolędzie, który tez już chodził po domach – poinformował Marcin Stańczuk z Muzeum Wsi Radomskiej.

Tego dnia podczas mszy świętej dokonywano poświęcenia owsa.

– Wiązało się to z różnym zwyczajami. Trochę humorystycznymi, ale także niemile widzianymi przez niektórych kapłanów, którzy się oburzali na to, że z chóru dzieciaki i młodzież sypała na duchownych owies z góry. W ogóle to była ludowa pamiątka tego, że św. Szczepana ukamienowano. To sypanie zboża wiązało się z rzucaniem kamieni w św. Szczepana, a tutaj na modłę ludową sypano owies – mówił Marcin Stańczuk.

Podczas tego dnia zaczynano robić porządki.

– Jeśli chodzi o ten dzień to zmieniał się wystrój izby. Wynoszono drugiego dnia świąt snopy, które wcześniej na Wigilię ustawiano w każdym kącie izby. Wynoszono snopy i razem z nimi siano ze stołu i spod stołu. Dawano też niezjedzone i niespożyte jedzenie dla zwierząt domowych, aby tez uczestniczyły w tych najważniejszych świętach w cyklu obrzędowym rocznym – wyjaśniał Marcin Stańczuk.

W drugi dzień świąt Bożego Narodzenia u bogatych gospodarzy odbywało się tzw. godzenie służby, czyli inaczej zakontraktowanie służących na cały następny rok.

– Polegało to na tym, że gospodarz robił poczęstunek rytualny dla osób, które miały u niego pracować w nadchodzącym roku. Oczywiście działo się to u bogatszych gospodarzy, inni byli wyrobnikami, którzy nie posiadali ziemi i to oni byli na takiej uczcie byli najważniejszymi osobami – dodał Marcin Stańczuk.

Dodajmy, że na uczcie to gospodarz musiał ubiegać się o pracownika i usługiwać mu.