Zgodnie z Ustawą z 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych osoby z niepełnosprawnościami mają prawo do korzystania z asysty psów w wielu publicznych obiektach. W związku z tym pies asystujący może towarzyszyć swojemu właścicielowi w budynkach użyteczności publicznej, w sądach, instytucjach kulturalnych, szkołach, a także w środkach transportu, jak pociągi, autobusy i samoloty.
Warunkiem koniecznym jest posiadanie odpowiednich dokumentów poświadczających funkcję psa oraz uprzęży z widocznym napisem „pies asystujący”. Pies asystujący nie musi nosić kagańca ani być prowadzony na smyczy, ale jego właściciel jest odpowiedzialny za wszelkie szkody ewentualnie wyrządzone przez zwierzę.
Na jakie dzielimy psy asystujące?
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 1 kwietnia 2010 roku precyzyjnie definiuje rodzaje psów asystujących. Wśród nich wyróżniamy:
- psy przewodników osób niewidomych lub niedowidzących,
- psy asystujące osobom niepełnosprawnym ruchowo,
- psy sygnalizujące dla osób głuchych,
- psy ostrzegające o atakach choroby, takiej jak epilepsja.
Każdy z tych psów przechodzi specjalistyczne szkolenie, a ich status jest potwierdzany certyfikatem wydawanym przez uprawnione instytucje. Posiadanie odpowiedniego certyfikatu, szczepień oraz uprzęży to kluczowe elementy umożliwiające psu towarzyszenie osobie z niepełnosprawnościami w różnych miejscach publicznych.
Psy w sądzie
Obecność psów asystujących w polskich sądach jest nadal rzadkością, jednak powoli pojawiają się inicjatywy, które dostrzegają potencjał takiego wsparcia. Przykładowo, Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy wymaga wcześniejszego zgłoszenia obecności psa asystującego oraz dostarczenia odpowiednich dokumentów. Choć takie przypadki są sporadyczne, eksperci prawniczy widzą w nich możliwość wsparcia emocjonalnego, szczególnie w trudnych sprawach, które dotyczą dzieci. W niektórych sądach pojawiły się już miski z wodą dla psów przewodników, co wskazuje na rosnącą świadomość i zrozumienie potrzeb osób korzystających z psów asystujących.
Pies potrafi wspierać w trudnych sytuacjach
Psy asystujące mają wyjątkową zdolność do wspierania ludzi w trudnych sytuacjach, łagodzenia lęków i napięć. Z tego powodu czworonożni asystenci mogą podróżować z pasażerami samolotów, o ile zostaną spełnione odpowiednie warunki. Co więcej, takie psy mogą także towarzyszyć swoim właścicielom w sądach i emocjonalnie wspierać osoby, które uczestniczą w stresujących rozprawach. Obecność zwierząt może znacznie obniżyć poziom stresu, zwłaszcza w sytuacjach związanych z przesłuchaniem dzieci.