Od 2026 roku w Polsce ma zacząć działać niezależna Rada Fiskalna. Składać się będzie z siedmiu członków wybieranych m.in. przez Sejm RP, prezydenta oraz związki zawodowe. Głównym zadaniem Rady Fiskalnej będzie monitorowanie budżetu państwa, w tym jego zgodności z krajowymi oraz unijnymi regułami.
Rada będzie składać się z ekspertów posiadających kwalifikacje w dziedzinie finansów publicznych. Uruchomienie Rady ma wzmocnić nadzór i transparentność finansów w Polsce.
Skład i wybór
Nowa Rada Fiskalna będzie składała się z siedmiu osób, w tym przewodniczącego i zastępcy. Członkowie będą wybierani przez prezydenta RP, kolegium NIK, sejmową komisję ds. budżetu, ministra finansów, związki zawodowe, pracodawców oraz samorządy.
Kandydaci muszą mieć wykształcenie wyższe drugiego stopnia oraz minimum 10 lat doświadczenia w makroekonomii, finansach publicznych lub zarządzaniu finansami sektora publicznego.
Zadania i funkcje
Rada Fiskalna będzie oceniała roczne i wieloletnie prognozy makroekonomiczne przygotowywane przez rząd oraz sprawdzała zgodność budżetu z krajowymi i unijnymi regułami fiskalnymi. Będzie również opiniowała zmiany w ustawie o finansach publicznych. W rezultacie ma to poprawić ich przejrzystość, co w tematach finansowych powinno być standardem.
Ministerstwo Finansów podkreśla, że powołanie rady wzmocni niezależny nadzór nad rządem w kwestiach budżetowych, co przyczyni się do większej transparentności tworzenia budżetu. Polska musi nadrobić zaległości w porównaniu do innych krajów UE, które już posiadają takie instytucje.
Ruszy za niecałe 2 lata
Rada Fiskalna w Polsce ma rozpocząć działalność od 2026 roku. Do tego czasu przeprowadzone zostaną przygotowania, łącznie ze zorganizowaniem biura rady i zatrudnieniem pracowników. Będzie to nadzorował pełnomocnik ds. organizacji Biura Rady Fiskalnej.
Rząd planuje przyjąć projekt ustawy o Radzie Fiskalnej w III kwartale tego roku, ale Rada nie zdąży wpłynąć na ustawę budżetową na 2025 rok.
