Po użądleniu przez osę, w przeciwieństwie do pszczół, żądło nie pozostaje w skórze, jednak gwałtowne zrzucenie owada lub jego uderzenie może spowodować, że w rance pozostanie fragment, z którego nadal będzie się sączyć jad.
Warto zachować spokój, aby nie przyciągnąć innych os, które mogłyby zaatakować.
Po użądleniu należy:
- Szybko oddalić się z miejsca ataku.
- Oczyścić miejsce użądlenia wodą i mydłem, osuszyć i sprawdzić, czy nie utkwił nam w skórze fragment żądła.
- Zastosować zimny okład, aby zmniejszyć obrzęk i złagodzić ból.
- Nie drapać i nie pocierać miejsca użądlenia.
- W przypadku silnego świądu można użyć maści antyhistaminowej lub przyjąć doustnie lek antyhistaminowy.
- Obserwować miejsce użądlenia i monitorować samopoczucie przez kilka godzin.
- W razie wystąpienia niepokojących objawów – jak problemy z oddychaniem, arytmia, zawroty głowy – skontaktować się z lekarzem.
Nie wszyscy są uczuleni
Alergia na jad osy oraz innych owadów błonkoskrzydłych jest dość powszechna. Reakcje miejscowe o charakterze alergicznym występują u kilkunastu procent populacji, natomiast uogólnione dotyczą około 0,6–3,5 proc. dorosłych oraz poniżej 0,5 proc. dzieci. W jadzie osy składnikami uczulającymi są przede wszystkim białka, takie jak Ves v5 (antygen 5). Można być uczulonym na jad osy, ale nie na jad pszczoły, i odwrotnie.
Żądli nawet kilka razy
U osób nieuczulonych użądlenie osy zazwyczaj nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i życia. Może być jednak bardzo bolesne i wywołać lokalne reakcje zapalne, w tym rumień i opuchliznę. W odróżnieniu od pszczół osa może użądlić kilkakrotnie. Szczególną ostrożność należy zachować, jeśli użądlenie nastąpi w jamie ustnej lub gardle, bo może ono utrudnić oddychanie i doprowadzić nawet do uduszenia.
Alergia czy zwykłe objawy?
Po użądleniu przez osę mogą wystąpić dwa rodzaje reakcji alergicznych: miejscowe i ogólnoustrojowe. Miejscowe reakcje to np. duży obrzęk i silny ból. Ogólnoustrojowe reakcje alergiczne mogą mieć różne nasilenie, od świądu i pokrzywki po wstrząs anafilaktyczny. W przypadku wystąpienia trudności w oddychaniu, uczucia niepokoju, bólu w klatce piersiowej, wymiotów czy utraty przytomności, konieczna jest natychmiastowa interwencja medyczna.
Domowymi sposobami na złagodzenie objawów użądlenia są: zimne okłady, pasta z sody oczyszczonej, sok z aloesu, miód, ocet jabłkowy albo olejek lawendowy.