Blisko co trzeci Polak przyznaje, że impulsywnie podejmuje decyzje zakupowe, aby poprawić nastrój związany z jesienną chandrą. Z badania „Wpływ obniżonego nastroju na finanse” zleconego przez BIG InfoMonitor wynika, że częściej dotyczy to kobiet (39 proc.) niż mężczyzn (24 proc.).
Najbardziej podatni na takie zachowania są przedstawiciele pokolenia Z – niemal połowa osób poniżej 25. roku życia przyznaje się do takich działań, podczas gdy wśród osób 65+ odsetek wynosi jedynie 16 proc.
Aż 50 proc. Polaków deklaruje, że unika impulsywnych zakupów, a 22 proc. nie odczuwa sezonowego pogorszenia nastroju.
Co kupujemy, by poprawić sobie humor?
Najpopularniejszym sposobem na poprawę humoru są słodycze i inne produkty spożywcze; sięga po nie 46 proc. ankietowanych. Na drugim miejscu plasuje się odzież (37 proc.), a zaraz za nią kosmetyki (24 proc.). Co dziesiąty badany przyznaje, że obniżony nastrój skłania go do ryzykownych decyzji finansowych. Takie zachowania najczęściej występują w dużych miastach i wśród osób poniżej 35. roku życia.
Eksperci wskazują, że krótsze dni i chłodniejsza pogoda obniżają nastrój, co skłania konsumentów do poszukiwania chwilowej poprawy samopoczucia poprzez zakupy. Kluczową rolę odgrywają w tym słodkości, ciepła odzież oraz kosmetyki do pielęgnacji cery zimą.
Nie tylko konsumenci mierzą się z problemami finansowymi
Zadłużenie sektora handlu detalicznego na koniec września 2024 roku wyniosło ponad 3,4 mld zł, o 390 mln zł więcej w relacji rok do roku. Liczba firm mających trudności finansowe również wzrosła – o 950, do niemal 36 tys. Średnie zadłużenie jednej firmy to już blisko 96 tys. zł.
Powodami tej sytuacji są: rosnące koszty prowadzenia działalności, silna konkurencja cenowa oraz spadek sprzedaży detalicznej w cenach stałych. Mimo wzrostu wynagrodzeń realnych gospodarstwa domowe ograniczają wydatki.
Jak ochronić się przed impulsywnymi wydatkami?
Specjaliści radzą, aby unikać nieprzemyślanych zakupów:
- planować wydatki z wyprzedzeniem i tworzyć listy zakupów,
- unikać zakupów pod wpływem emocji, zwłaszcza w trudnych okresach,
- korzystać z promocji, ale tylko wtedy, gdy dotyczą rzeczy potrzebnych.
Dbając o zdrowe nawyki zakupowe, można nie tylko poprawić nastrój, ale również uniknąć problemów finansowych, które mogą na długo odbić się na domowym budżecie.