Wypadek przy pracy, jako nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, często kojarzy się przede wszystkim z urazem podczas obsługi narzędzi. Jednak zdarzają się również nietypowe sytuacje, które także mogą być traktowane jako wypadki przy pracy. Jednym z takich przypadków jest… ukąszenie przez kleszcza.
Kleszcze pospolite, choć na pierwszy rzut oka niepozorne, mogą osiągać do kilku mm w zależności od stadium życia. W najbardziej agresywnym, młodocianym stadium są niemal niewidoczne, dlatego bardzo łatwo je przeoczyć. Co gorsza, ukąszenie jest praktycznie bezbolesne dzięki znieczulającej wydzielinie produkowanej przez kleszcza.
Zgłaszać czy nie zgłaszać?
Ukąszenie przez kleszcza może nastąpić zarówno w czasie pracy, jak i po godzinach. Jeśli pracownik uważa, że ukąszenie miało miejsce w godzinach pracy, powinien zgłosić to pracodawcy. Podjęcie postępowania powypadkowego jest wówczas zasadne, uwzględniwszy potencjalne następstwa zdrowotne. Zgłoszenie incydentu może zapobiec skargom innych pracowników do Państwowej Inspekcji Pracy.
Uraz czy nie?
Postępowanie powypadkowe ma na celu prawną kwalifikację zdarzenia. Jeśli uda się wykazać związek ukąszenia z pracą i nagły charakter zdarzenia, można je zakwalifikować jako wypadek przy pracy. Problemem niestety bywa ocena rozległości urazu, gdyż ukąszenie przez kleszcza często nie prowadzi do widocznego uszkodzenia tkanek.
Warto jednak zauważyć, że definicja urazu w Ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych nie wymaga, aby uszkodzenie tkanek było rozległe. Urazem może być więc zarówno amputacja, jak i właśnie niewielkie uszkodzenie tkanek po ukąszeniu.
Jak wspomniał poradnikpracownika.pl, „urazem jest tu ukąszenie przez kleszcza, a nie możliwe następstwa w postaci chorób odkleszczowych”.
Ukąszenie równe amputacji
Kluczowym elementem w klasyfikacji ukąszenia przez kleszcza jako wypadku przy pracy jest jego nagłość. Ukąszenie jest nagłym zdarzeniem wywołanym przyczyną zewnętrzną, co różni je od powolnego rozwoju choroby zawodowej.
Jeśli można wykazać związek przyczynowy między pracą a ukąszeniem przez kleszcza, istnieje możliwość kwalifikowania tego zdarzenia jako wypadku przy pracy.
Przy pracach, w których kontakt z kleszczami jest możliwy, a nawet bardzo częsty, zgłoszenie ukąszenia pracodawcy jest jak najbardziej zasadne. Pracodawca powinien jak najszybciej dowiedzieć o problemie i mu przeciwdziałać.